Vana Anma Basıncı Nedir ?
Bir boru sistemini oluşturan parçaların mekanik ve ölçüsel özelliklerine bağlı olarak, tanımlanan, alfa numerik bir referans
değeridir. Başında PN harfleri bulunan, birimsiz bir sayı ile belirtilir. (EN 1333) Genelde, PN arkasından gelen sayı “Bar”
cinsinden izin verilen işletme basıncı olarak bilinmekte ise de, bir boru sistem parçası için izin verilen işletme basıncı;
armatürün PN Kademesi, Malzemesi, Yapısı, izin verilen akışkan sıcaklığı gibi değerlere bağlıdır ve Basınç- Sıcaklık
ilişkileri ilgili standartlarda verilmiştir. Yükselen sıcaklıklarda, malzeme mukavemeti düştüğü için, parçalarda izin verilen
işletme basıncı ters orantılı olarak düşmektedir.
Standart, Anma Basınç Kademelerini aşağıdaki sıra ile vermektedir.
PN2,5; PN6; PN10; PN16; PN25; PN 40; PN63, PN100
Amerikan sisteminde; Anma Basınçlarında “ANSI Class” harflerinden sonra, genelde “psi- pounds of force per square
inch of surface area” olarak verilen sayılardan oluşmaktadır. ANSI Basınç Kademeleri, kullandığımız SI- Sistemi
değerlerine tam olarak uyuşmaz. Bu değerler;
ANSI Class 125, Class 150, Class 250, Class 300, Class 600, Class 900, Class 1500, Class 2500 şeklinde verilmektedir.
Vana Anma Ölçüsü Nasıl Hesaplanır ?
İhtiyaç duyulan Vananın Anma Ölçüsü DN; Q (m3/saat), v (m/san) olmak üzere,
Tavsiye edilen akışkan vana giriş hızları:
Sıvılarda : 2÷3 m/san
Gazlarda : 20÷40 m/san
Su Buharında : 15÷25 m/san (Doymuş buhar)
40÷50 m/san (Kızgın buhar)
Delik çapı olarak hesaplanan değer, standartlarla belirlenmiş bulunan ve liste olarak verilmiş, anma ölçülerinden birine
yuvarlatılır.
Geriye dönerek; şeklinde bu anma ölçüsünde, hız değeri kontrol edilir. Bu anma boyutu için
hesaplanan hız, tavsiye edilen sınır değerleri içinde ise, uygun anma ölçüsü
bulunmuş demektir.
Aşağıdaki örnekler için vanalarımızı hesaplayabiliriz.
KVS = 1,3 x 4,95 = 6,4 olan bir vana tipi seçeceğiz.
Standartların ve vana imalatçılarının belirlediği Basınç-Sıcaklık diyagramından 20 Bar, 150 ºC için hangi PN- Anma
Basıncı’nda bir vana seçmemiz gerektiği tespit edilir (Örneğimizde: PN 25).
Vananın, debi kontrolü için kullanılacağı dikkate alınarak, DN 15, PN 25, FAF 2150 Çelik Döküm Glob Vana seçilir.