ELOSTOMER: Çekme kuvveti altında çok yüksek oranda uzama gösteren ve kuvvet kaldırıldığında anında ilk uzunluğuna dönen, kauçuğumsu ağyapılara, elastomer adı verilir. Elastomerler temel olarak, yapılarında viskosite ve elastisiteyi bir arada barındıran, lineer polimerler olan termoplastiklerin bir alt üyesidir.
TERMOPLASTİK : Genel olarak plastik adıyla da anılan termoplastikler, ısıtıldığı zaman eriyebilen ve yeniden şekillendirilebilen yapıdadırlar. Termoplastikler; ısıtıldıklarında yumuşayan, soğutulduklarında tekrar sertleşen plastik grubu. Zincir içinde kovalent, zincirlerarası van der Waals bağlara sahiptir. Bütün polimerler düşük sıcaklıklarda yüksek bir katılık gösterirler ve gevrektirler. Termoplastlar tekrar tekrar eritebilirler ve çözülebilirler.
TERMOPLASTİK VE ELASTOMER KARŞILAŞTIRMASI
Termoplastik ile elastomer malzemeler arasında mevcut bağ yapılarından kaynaklı farklar mevcuttur. Mekanik özelliklerinde meydana gelen bu fark, çekme ve akma dayanımlarının farklı olmasını sağlamaktadır. Örnek verecek olursak; elastomer malzemeler bir çekme kuvvetine maruz kaldıklarında hemen uzamaya başlarlar ve bu etkiyen kuvvet kaldırıldığında eski haline geri dönerler. Ancak termoplastikler için bu durum söz konusu değildir. Termoplastik malzemelere bir çekme kuvveti etki ettiğinde aniden uzamaya başlamaz. Kuvvetin belirli bir noktaya kadar arttırılması gerekir. Elastomerlerde ise kuvvet uygulandığı an uzama gerçekleşecektir.
TERMOPLASTİK ÇEŞİTLERİ
Termoplastik malzemeler, Dünya üzerinde en çok kullanılan plastik türlerindendir. Bu başlıkta en önemli türleri size özet halinde sıralayacağız.
ABS PLASTİK – AKRİLONİTRİL BÜTADİEN STİREN
ABS Plastik, kimyasal formulü aşağıda görüldüğü gibidir. Üçlü polimer grubu olarak nitelendirilmektedir. Harika mekanik özelliklerinden dolayı iyi bir mühendislik malzemesidir. Ambalaj, paketleme, otomotiv sanayi, elektrik-elektronik, oyuncaklar, iş güvenliği ekipmanları gibi bir çok alanda kullanımı mevcuttur.
ABS Kimyasal Formulü
PP – POLİPROPİLEN
Polipropilen plastiklerin kullanıldığı aletlerin üzerinde ” PP ” simgesi bulunmaktadır. Tekrar tekrar eritilip kullanılma özelliğine sahiptir. Özellikle asit ve bazlara karşı yüksek dayanım istenen yerlerde bol miktarda kullanılır. Kimyasal gösterimi C3H6 şeklindedir ve en düşük yoğunluğa sahip ticari termoplastik malzemedir. Aşağıda listelendiği yerlerde kullanılabilmektedir
- Borular
- Gıda Sektöründeki Kaplar
- Laboratuvar Sektöründeki Kaplar
- Sandalye ve Masa gibi Günlük Eşyalar
- Geniş Alanların Zeminlerinin Halı Kaplaması
- Bazı Yerlerde Çatı Yalıtımı
- Elektrik Kablo Yalıtımı
- Otomobillerin İç Trim Parçaları ( Konsol vb. )
PVC – POLİVİNİL KLORÜR
PVC, günlük yaşantımızda en çok duyduğumuz ve kullandığımız termoplastik ürün grubudur. Açılımı ” Polivinilklorür “dür. Monomer hali C2H3Cl olarak belirlenmiştir. Çok geniş bir kullanım alanı vardır. Esnek ya da sert tipleri mevcuttur. Kullanılan plastikleştirici miktarlarına göre esneklik miktarları değişmektedir.
- Sert Boru İmalatlarında
- Bağlantı Elemanlarında ( Fittings )
- Kablolarda
- Paket – Ambalaj Sektöründe
- Oyuncaklarda
kullanılmaktadır.
PE – POLİETİLEN
Yine çok yaygın kullanım alanı bulunan bir termoplastik olan polietilen C2H4 kimyasal gösterimine sahiptir. Bu plastik de çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Mühendislik malzemesi olarak bu kadar yaygın kullanılmasının temel nedeni, hem işlenebilme kabiliyeti hem de üretim maliyetinin çok düşük olmasıdır. Düşük yoğunluklu ve yüksek yoğunluklu polietilen olarak 2 farklı çeşidi mevcuttur. Yüksek yoğunluklu olan, düşük yoğunluklu çeşide göre daha yüksek kristalleşme seviyesine sahiptir. Bu nedenle yüksek yoğunluklu polietilen, hem daha fazla dayanıma hem de daha yüksek ergime sıcaklığına sahiptir.
Polietilen Molekül Yapısı
Kullanım alanları temel olarak ;
- Gıda sektörü ( Şişe vb. )
- Kap ve Ambalajlar
- Kabloların İzolasyon Malzemeleri
- Borular
- Ev Eşyaları
verilebilir. Örnekler çoğaltılabilmektedir.
PC – POLİKARBONAT
Polikarbonat, termoplastik ürünler içerisinde ısıl dayanımı en iyi olan malzemeler arasındadır. 120 Santigrat dereceye kadar özelliklerini kaybetmeden kullanılabilirler. Mekanik dayanımları iyidir. Bu nedenle makina parçalarında bile kullanılabilirler. Özellikle cam yerine kullanıldığı alanlar mevcuttur. Çünkü polikarbonatlar saydamdır. Elektrik-Elektronik ve bilgisayarlarda CD ve DVD ana malzemesi olarak kullanılırlar. Darbe dayanımları da iyi olduğu için güvenlik camı olarak da kullanılabilirler.
Yararlanılan Kaynaklar
https://en.wikipedia.org/wiki/Thermoplastic
https://www.plasticseurope.org/en/about-plastics/what-are-plastics/large-family/thermoplastics
